ՈՒ Աստ­ված ոչ ա­նի, ա­սեք, թե Երևա­նը դժ­գույն, ան­շուք, անխ­նամ, լլկ­ված քա­ղաք է

Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին կի­նո­կենտ­րո­նում տի­րող բար­քե­րի մա­սին մենք մեկ ան­գամ չէ, որ խո­սել ենք ու, ցա­վոք, մեկ ան­գամ չէ, որ խո­սե­լու ենք, քա­նի դեռ այն իր բա­րո­յա­կան ա­րա­տա­վոր ըն­կա­լում­նե­րով, ա­վե­րա­ծու­թյուն­նե­րով շա­րու­նա­կում է ռմ­բա­կո­ծել պար­զա­գույն թյու­րի­մա­ցու­թյան ար­դյուն­քում հայ կի­նո­յի գլ­խին հայ­տն­ված Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյա­նը, մարդ, ով հա­մաշ­խար­հա­յին կի­նո­յի պատ­մու­թյան մեջ հա­վակ­նում է դառ­նա­լու նույն այդ կի­նոն դա­տա­րան քարշ տված, այդ կի­նո­յին թե նյու­թա­կան, թե բա­րո­յա­կան ա­ռու­մով ահ­ռե­լի վնաս­ներ հասց­րած, նման օ­րի­նա­կը չու­նե­ցող մե­կը, ո­րի ա­րա­տա­վոր գոր­ծու­նեու­թյան վե­րա­բե­րյալ տևա­կան թմ­բի­րից հե­տո ՀՀ քնն­չա­կան կո­մի­տեում վերս­կս­վել է հե­տաքն­նու­թյու­նը, անձ, ո­րի գոր­ծու­նեու­թյան մի զգա­լի մա­սին անդ­րա­դար­ձել է ՀՀ վե­րաքն­նիչ պա­լատն ու խախ­տում­նե­րի ծա­վա­լից սար­սա­փած, սահ­մռ­կած, ու­սում­նա­սի­րու­թյան ար­դյունք­ներն իս­կույն ևեթ ուղ­ղոր­դել ՀՀ գլ­խա­վոր դա­տա­խա­զու­թյուն։

Հի­շա­տակ­ված­նե­րը բա­ներ են, ո­րոնց ծա­վա­լի մեջ վերջ­նա­կա­նա­պես չխճճ­վե­լու դեպ­քում մեր ի­րա­վա­պահ մար­մին­նե­րը կկա­րո­ղա­նան վեր հա­նել վեր­ջին ե­րեք տա­րում պե­տա­կան մի­ջոց­նե­րի մեկ մի­լիար­դը գե­րա­զան­ցող փո­շիա­ցու­մով ու­ղեկց­վող հայ կի­նո­յի նկատ­մամբ լր­բե­նի ոտ­նձ­գու­թյուն­նե­րի այս ահ­ռե­լի շա­րանն ու դա­տա­րա­նի օգ­նու­թյամբ կօգ­նեն ա­զա­տագ­րե­լու զո­հի կար­գա­վի­ճա­կով Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյա­նի ու կա­ռա­վա­րու­թյու­նում, նա­խա­րա­րու­թյու­նում, Ազ­գա­յին ժո­ղո­վում, կի­նո­միու­թյու­նում ծվա­րած նրա հո­վա­նա­վոր­նե­րի ձեռ­քե­րում հո­գե­վար­քի մեջ թպր­տա­ցող հայ կի­նոն։

Սա­կայն իր ազ­դե­ցիկ, իսկ գու­ցե և ոչ այն­քան ազ­դե­ցիկ, որ­քան ան­մեղ­սու­նակ պատ­րոն­նե­րի հո­վա­նա­վո­րու­թյամբ գոր­ծող սույն ան­ձը բո­լո­րո­վին վեր­ջերս իր հեր­թա­կան աղ­տե­ղու­թյունն է հե­ղի­նա­կել՝ պա­տե­րազ­մա­կան զար­գա­ցում­նե­րի ծայ­րա­հեղ ծանր օ­րե­րին հինգ մի­լիոն դրա­մի պարգևատ­րում­ներ հատ­կաց­նե­լով, կի­նո­կենտ­րո­նի նախ­կին աշ­խա­տա­կից­նե­րից մե­կի դի­պուկ բնու­թագր­մամբ, հաշ­վա­պա­հա­փաս­տա­բա­նա­կան կան­տո­րա­յի վե­րած­ված կի­նո­կենտ­րո­նի 40-հո­գիա­նոց պա­րապ-սա­րապ, բան­սար­կու­թյուն­ներ բստ­րող, դա­տա­րան­նե­րում սուտ ցուց­մունք­ներ տա­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թյուն հայտ­նած աշ­խա­տա­կից­նե­րին։

Դե, կի­նո­յի հայտ­նի Շու­շոն է սույն Շու­շիկ Միր­զա­խա­նյա­նը՝ Մա­մո­նա­յի ան­զուսպ պաշ­տա­մունք ու­նե­ցող ու միայն փո­ղի դեմ խա­չակ­նք­վող, բայց որ այն­քան լկ­տիու­թյուն է ու­նե­ցել, որ այդ պարգևավ­ճար­նե­րից գո­նե մեկ լու­մա չի կա­մե­ցել տրա­մադ­րել ողջ աշ­խա­տա­կազ­մից Ար­ցա­խյան պա­տե­րազ­մին կա­մա­վո­րագր­ված միակ աշ­խա­տո­ղին, նմա­նին էլ ի՞նչ ա­սես։ Փաս­տո­րեն, այս տիկ­նոջ պատ­կե­րաց­մամբ, պարգևավ­ճա­րը վե­րը հի­շա­տա­կած ո­րակ­ներն ու­նե­ցող, աշ­խա­տան­քի ու աշ­խա­տե­լու փո­խա­րեն կո­ֆե ֆռ­թաց­նող­նե­րի, իր սի­րած օ­բյեկ­տից քյա­բաբ պատ­վի­րող­նե­րի ու զխտկ­վող­նե­րի հա­մար է և ոչ թե, դի­ցուք, այն աշ­խա­տակ­ցի, ով հի­վանդ մո­րը, աշ­խա­տանք չու­նե­ցող կնո­ջը, ե­րեք ան­չա­փա­հաս ե­րե­խա­նե­րին, սո­ցիա­լա­կան ծանր վի­ճա­կում գտն­վող ըն­տա­նի­քը թո­ղել, մար­տի դաշտ էր մեկ­նել հա­նուն հայ­րե­նի­քի։

Ես հար­ցը նաև մեկ այլ կերպ հրամց­նեմ։ Ե­թե այս երկ­րում կա գոր­ծով շա­հագր­գիռ անձ, օ­ղակ, հո­դա­բաշխ ար­ձա­գան­քե­լու ու­նակ մե­կը, թող փոր­ձի տե­ղե­կա­նալ՝ այդ պարգևավ­ճար­նե­րից ո՞վ քա­նի՞ լու­մա է փո­խան­ցել բա­նա­կի օգ­նու­թյան կամ հա­մա­պա­տաս­խան ֆոնդ։
Կրկ­նում եմ՝ բա­նա­կի օգ­նու­թյան ֆոնդ, Հա­մա­հայ­կան կամ մեկ այլ հիմ­նադ­րամ։
Ես կտա­յի այդ մե­կի ա­նու­նը, ե­թե դա չլի­ներ իմ հա­րա­զատ դուստր Տաթևիկ Հու­րի­խա­նյա­նը, որ ի­րեն բա­ժին հա­սած պարգևավ­ճա­րի մինչև վեր­ջին լու­ման փո­խան­ցել է Ար­ցա­խում կռ­վող հայ զին­վո­րին, ո­րով­հետև իր ստա­ցած ըն­տա­նե­կան դաս­տիա­րա­կու­թյամբ Ար­ցա­խում կռ­վող զին­վորն իր հա՛յրն է, եղ­բա՛յ­րը, իր թա՛ն­կը, իր գե­րա­գույն սր­բու­թյու՛­նը, ո­րով­հետև ով չու­նի հայ­րե­նի­քի պաշ­տա­մունք, հայ­րե­նի­քի զին­վո­րի պաշ­տա­մունք, նա ան­հող, ան­հայ­րե­նիք, բա­րո­յա­կան ըն­կա­լում­նե­րից զուրկ սրի­կա է, տա­կանք, հող ծա­խող հու­դա։

Սա­կայն իմ դստ­րի­կի ա­րածն ի՞նչ է մեր թո­շա­կա­ռու պա­պիկ­նե­րի, տա­տիկ­նե­րի ա­րա­ծի կող­քին, ով­քեր այդ աղ­քա­տիկ գու­մար­նե­րով ան­զոր լի­նե­լով լու­ծե­լու ան­գամ ի­րենց գո­յու­թյան օ­րախն­դիր հար­ցեր, հա­նա­պա­զօ­րյա հա­ցի խն­դիր, այդ գու­մար­նե­րը փո­խան­ցում էին հիմ­նադ­րամ՝ ջա­նա­լով ինչ-որ կերպ օգ­տա­կար լի­նել կյան­քը հայ­րե­նի­քի զո­հա­սե­ղա­նին դրած ազ­գի սե­րուց­քին։
Նույն կերպ իմ դս­տեր ա­րածն ի՞նչ էր ար­մա­վիր­ցի այն փոք­րի­կի ա­րա­ծի կող­քին, ով պո­պոք ծա­խե­լով՝ չորս մի­լիոն հան­գա­նա­կեց հօ­գուտ հիմ­նադ­րա­մի՝ բա­նա­կին օգ­նե­լու հա­մար, ա­սել է թե` հա­մա­րյա նույն­քան գու­մար, որ­քան կի­նո­կենտ­րո­նի տնօ­րե­նի ժ/պ մի ո­ղոր­մե­լիի գր­չի հար­վա­ծով տր­վեց իր նման ձրիա­կեր­նե­րի բա­նա­կին։ Մինչ­դեռ պարգևավ­ճա­րի տես­քով կի­նո­կենտ­րո­նի շռայ­լած հինգ մի­լիո­նը 2500 դրամ ար­ժե­ցող քա­նի՞ ին­ժե­նե­րա­կան բահ կա­րող էր լի­նել մեր բա­նա­կի հա­մար, քա­նի-քա­նի տղա­յի կյանք կփրկ­վեր, ո­րով­հետև թշ­նա­մու կրա­կի հե­ղե­ղի տակ ձեռ­քե­րով են հող փո­րել պաշտ­պա­նու­թյուն գտ­նե­լու հա­մար։

Գո­նե հի­մա հաս­կա­նու՞մ է, թե ինչ է ա­րել հայ կի­նո­յի ղզող­լանն իր ա­պուշ պարգևավ­ճար­նե­րով, որ­քան էլ որ կի­նո­կենտ­րո­նում կան, գո­յու­թյուն ու­նեն հույժ կա­րի­քա­վոր­ներ։
Սա­կայն կա­րող են գտն­վել մար­դիկ, որ կմ­տա­ծեն՝ ին­չու՞ Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյա­նի նկատ­մամբ այս­քան խիստ ու ին­չո՞ւ հատ­կա­պես ղզող­լան։
Բա ու­րիշ էլ ո՞վ կա­րող ես լի­նել պա­տե­րազ­մա­կան երկ­րում, որ հայ կի­նո­յի գու­մա­րից քսան մի­լիոն դրամ կտ­րես ու այն­պե՜ս սի­րով, այն­պե՜ս անխ­ռով, այն­պե՜ս քնք­շա­լից, մայ­րա­կան ջերմ զգաց­մունք­նե­րով լե­ցուն տրա­մադ­րես ղզող­լան Մե­լի­նե Դա­լու­զյա­նի մա­սին պատ­մող ֆիլմն ամ­բող­ջաց­նե­լուն, միա­սե­ռա­կա­նու­թյուն, այ­լա­սեր­վա­ծու­թյուն քա­րո­զող կի­նոն­կա­րին։

Ա­ռաջ ընկ­նե­լով ա­սեմ, որ դեռ առջևում է Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյա­նի հան­ցա­կից ձեռ­քով ամ­բող­ջա­ցած մեկ այլ ֆիլ­մի մա­սին խո­սակ­ցու­թյունս, որ­տեղ բա­րո­յա­կան ար­ժեք­նե­րի կա­տա­րյալ դեգ­րա­դա­ցիա է, մինչ­դեռ Ար­ցա­խյան այս ա­հե­ղա­մար­տի դժն­դակ օ­րե­րին հայ կի­նոն էր ե­թե ոչ ա­մե­նահ­զոր, ա­պա առն­վազն ա­մե­նահ­զոր զեն­քե­րից մե­կը, ո­րով ազ­գի կո­րովն էր պահ­վում։
Ե­թե Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյանն էր հայ ի­րա­կա­նու­թյան ա­մե­նա­դու­խո­վը, բա­րե­բախ­տա­բար հե­ռար­ձա­կող հե­ռուս­տաըն­կե­րու­թյուն­նե­րի մեջ չգտն­վեց գեթ մե­կը, որ հա­մար­ձակ­վեր այդ օ­րե­րին ե­թեր հե­ռար­ձա­կել հայ կի­նո­յի այդ լր­բե­նի կնոջ հո­վա­նա­վո­րած «Մել» կի­նոն­կար-բար­բա­ջան­քը և կամ այն մե­կը, ո­րի մա­սին, վերն ար­դեն ա­սել եմ, շու­տով հրա­պա­րա­կայ­նո­րեն խո­սե­լու ա­ռիթ կու­նե­նամ, քա­նի որ միան­գա­մայն մեծ ա­սե­լիք է հայ կի­նո­յում պաշ­տա­մուն­քի աս­տի­ճա­նի հասց­վող խեղ­ված թե­մա­նե­րի առն­չու­թյամբ՝ զու­գորդ­ված բա­րո­յա­կան նույն­քան խեղ­ված ար­ժեք­նե­րի գո­վազդ­մամբ, դա­վա­նա­բա­նու­թյամբ, ծայր անգ­րա­գի­տու­թյամբ։

Ցավ է, սար­սա­փե­լի ցավ է ու հա­մազ­գա­յին ող­բեր­գու­թյուն հա­սա­րա­կու­թյու­նում ան­հա­տի տես­քով նման ա­պա­կան­ված հո­գի­ներ ու­նե­նա­լը։ Սա­կայն շատ ա­վե­լի սար­սա­փե­լի ցավ ու հա­մազ­գա­յին ող­բեր­գու­թյուն է նման­նե­րին պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման կա­ռույց­նե­րում ու­նե­նա­լը։ Սա­կայն ինչ­պե՞ս Շու­շա­նիկ Միր­զա­խա­նյանն ու նրա նման­նե­րը չլի­նեն լր­բե­նի պահ­ված­քի,
-երբ կա­ռա­վա­րու­թյան վեր­ջին նիս­տում քն­նու­թյան է դր­վում վար­չա­պե­տի ա­պա­րա­տին պարգևատ­րե­լու հար­ցը, ու սա այն դեպ­քում, երբ սար­սա­փե­լի պա­տե­րազ­մում տա­նուլ տա­լուց հաշ­ված օ­րեր են ան­ցել, ու ցա­վը հա­յաս­տա­նյան փո­ղոց­նե­րից տներ էլ չի հասց­րել մտ­նել՝ ռազ­մի դաշ­տից բեր­ված դիե­րի տես­քով,
-երբ փոխ­վար­չա­պետ Տիգ­րան Ա­վի­նյանն է հոկ­տեմ­բեր ամս­վա ըն­թաց­քում կա­տա­րած բա­րե­խիղճ աշ­խա­տան­քի հա­մար դրա­մա­կան պարգևատր­մամբ խրա­խու­սում փոխ­վար­չա­պե­տի գրա­սե­նյա­կի աշ­խա­տա­կից­նե­րին, երբ ե­թե այդ ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում բա­րեխղ­ճո­րեն թե բան էլ կար ար­վող, հա­սա­րա­կու­թյա­նը բա­րեխղ­ճո­րեն մո­լո­րեց­նելն էր, ստով կե­րակ­րե­լը,
-երբ ծա­կու­ծուկ փա­կե­լու ան­վան տակ ՀՀ ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րար Ա­տոմ Ջան­ջու­ղա­զյանն է ար­ցախ­ցուն նվի­րա­բեր­ված փո­ղե­րից նե­րար­կում ա­նում ի­րենց ա­պաշ­նորհ կա­ռա­վար­ման ար­դյուն­քում ճաք տված բյու­ջե ու այդ ծա­կու­ծու­կը փա­կե­լը մո­ռա­նա­լով՝ պարգևավ­ճա­րի տես­քով հըն­թացս 73 մի­լո­նից ա­վե­լի գու­մար է բա­ժին հա­նում ի­րեն ու իր են­թա­կա­նե­րին,
-երբ ար­դեն նախ­կին սո­ցապ­նա­խա­րար Զա­րու­հի Բա­թո­յա­նի «ան­զու­գա­կան» աշ­խա­տանքն է գնա­հատ­վում 100 տո­կոս պարգևավ­ճա­րով՝ ան­հաս­կա­նա­լի թող­նե­լով, թե նման հրաշ­քին ինչ­պես կա­րե­լի է ա­զա­տել աշ­խա­տան­քից...
Այդ ո՞վ է ա­սել, որ մեր երկ­րում այս օ­րե­րին պա­տե­րազ­մի գե­րան­դին է ան­ցել՝ Ար­ցա­խից թող­նե­լով մի փշուր, հինգ հա­զա­րի չափ նա­հա­տակ, տա­սը հա­զա­րից ա­վե­լի սպաս­վող հաշ­ման­դամ, խեղ­ված հո­գի­նե­րով հետ վե­րա­դառ­նա­լիք հա­րյու­րա­վոր, ե­թե ոչ հա­զա­րա­վոր գե­րի­ներ ու սևազ­գես­տի դա­տա­պարտ­ված բազ­մա­հա­զար մայ­րեր, կք­ված, լլկ­ված հո­գի­նե­րով նույն­քան նվաս­տա­ցած այ­րեր։

ՈՒ Աստ­ված ոչ ա­նի, ե­թե ձե­զա­նից մեկն ու մեկն այս ա­մե­նին ար­ձա­գան­քի՝ ա­սե­լով, թե Երևա­նը դժ­գույն, ան­շուք, անխ­նամ, լլկ­ված քա­ղաք է։
Գիտ­ցեք, հենց բարձ­րա­ձայ­նե­ցիք, Երևա­նը թուր­քին հանձ­նած փաստն եք այս ան­գամ ար­ձա­նագ­րե­լու, ե­թե հան­ձն­ման փաստն ար­դեն իսկ ար­ձա­նագր­ված չէ։

Մար­տին ՀՈՒ­ՐԻ­ԽԱ­ՆՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Գիտեմ, որ սիրտ չունեք, բայց թե․․․
• Մշակույթի գլխին կանգնած բորենիները
• «Բարի լույս, հայեր» շարքից
• Էս կողմերի արջը ես եմ
• Շարունակվող լեհական ընթերցումներ
• Մեր հայ-լեհական հարսանիքը
• Խորը ծալքէջերով դյութական Պոլիսը
• Ամեն տան մեջ ի՛ր կանթեղը պիտի վառվի
• Երեկ ես հանդիպել եմ․․․ ԱՍՏԾՈՒՆ
• Մայիս Մխիթարյանի Սողոմոն Թեհլիրյանը
• Լուսե սպասումների սեպտեմբեր
• Հուսանք
• Մի՛ մտեք այդ անեծքի տակ
• Մենք ենք, մեր անտարբերությամբ
• Եթե
• Եվ նորից արձանագրենք
• Մալխասը հաղթում է ու պահանջում Հայոց Եռագույնը
• Ալեքսանդրա Գրիգորյանի ֆանտաստիկ հաղթանակը
• Երբ մարտնչող անգրագիտությունն է կառավարում
• Ընթացքդ հարատև, «Փյունիկ»

Մեկնաբանություններ